Tι είναι το OCD ή ΙΨΔ:

 

   Το ΟCD (Obsessive Compulsive Disorder) είναι η Ιδεοληπτική Ψυχαναγκαστική Διαταραχή ή ΙΨΔ και ανήκει στις αγχώδεις διαταραχές.  

   Είναι ουσιαστικά μια ψυχική νόσος που εκδηλώνεται με ιδεοληψίες που μπορούν να ξεκινήσουν ξαφνικά (να μας μπει μια ιδέα στο μυαλό), οι οποίες συνήθως προκαλούν με τη σειρά τους ψυχικούς καταναγκασμούς που σκοπό έχουν να ανακουφίσουν προσωρινά το άτομο από το άγχος των ιδεοληψιών.

 

   Οι ιδεοληψίες είναι ανεπιθύμητες σκέψεις, εικόνες ή παρορμήσεις που εισβάλλουν συνεχώς κι επίμονα στο μυαλό του πάσχοντα χωρίς τη θέλησή του και ο ίδιος προσπαθεί να αντιταχθεί και να τις διώξει από το μυαλό του, αλλά χωρίς αποτέλεσμα…

   Οι ψυχικοί καταναγκασμοί ή ψυχαναγκασμοί είναι ενέργειες που κάνει ο ασθενής για να μετριάσει την ένταση των ιδεοληψιών. Π.χ. σε περίπτωση ιδεοληψίας μόλυνσης από μικρόβια (ιδεοληψία), το άτομο πλένει επανειλλημένα τα χέρια του (ψυχαναγκασμός) μέχρι να νιώσει καλύτερα (πιο καθαρός).

 

 

Τι είναι το άγχος, τι οι φοβίες και πώς σχετίζονται με το ΟCD:

 

   Το άγχος* είναι η αγωνία, μια παθολογική ψυχική κατάσταση που κλιμακώνεται από την έντονη δυσφορία έως τον πανικό, και της οποίας προηγούνται συνθήκες πραγματικής ή συμβολικής απειλής. Να σημειωθεί εδώ ότι το άγχος μπορεί και αλλάζει μορφές και μπορεί να είναι π.χ. είτε κοινωνικό (αγοραφοβία = άγχος ότι κάτι κακό θα συμβεί όταν κάποιος βρίσκεται σε χώρο με πολύ κόσμο) είτε σωματικό (φοβία π.χ. μόλυνσης) είτε οποιασδήποτε άλλης μορφής …

   Η φοβία* είναι παθολογικός αγχώδης και παράλογος φόβος για αντικείμενα, ενέργειες, καταστάσεις ή ιδέες.

   Γενικά όταν υπάρχει άγχος στη ζωή μας είναι εύκολο να δημιουργήσει νέες φοβίες. Όταν υπάρχει παθολογικό υπόβαθρο για το ΟCD (αναφέρεται παρακάτω) τότε το άγχος πυροδοτεί φοβίες και αυτές με τη σειρά τους πυροδοτούν συμπεριφορές, τους ψυχαναγκασμούς. Συνήθως το άγχος για κάτι πραγματικό (π.χ. μόλυνση από μικρόβια) δημιουργεί τη φοβία (π.χ. μικροβιοφοβία αντίστοιχα = αποφυγή «βρώμικων» αντικειμένων κλπ.).
   Το χαρακτηριστικό αυτό παράδειγμα, η φοβία μόλυνσης από μικρόβια, προκαλεί επανειλημμένες πλύσεις των χεριών και μπορεί να επεκταθεί δραματικά και να καταστρέψει την κοινωνική ζωή ενός ανθρώπου αφού σε πολλές περιπτώσεις ο ασθενής αποφεύγει τα μέσα μαζικής μεταφοράς και τους δημόσιους χώρους διότι φοβάται μην τυχόν κολλήσει μικρόβια ακόμα και από το κοντινό του περιβάλλον, αυτοπεριορίζοντας έτσι τον εαυτό του σε ένα αποστειρωμένο σπίτι!

   Κάποιος με OCD μπορεί σήμερα να έχει φοβία για τα αεροπλάνα και ο ψυχαναγκασμός να είναι η αποφυγή αεροπορικών ταξιδιών και στο μέλλον να εμφανίσει παρόμοιο πρόβλημα με τα πλοία, τα αυτοκίνητα ή με κάτι άλλο. Όταν ζεις με άγχος (ακόμα και ο τρόπος που περπατάς γιατί έχεις άγχος να τα κάνεις όλα γρήγορα) τότε εύκολα φοβάσαι.

   Ανακεφαλαιώνοντας μπορούμε να πούμε ότι το άγχος πυροδοτεί τη φοβία-ιδεοληψία η οποία με τη σειρά της οδηγεί σε καταναγκασμό.

 

 

 

 

 

 

 

 

 *Μείζον Ελληνικό Λεξικό Τεγόπουλος - Φυτράκης