Άβολα είναι ίσως η καλύτερη λέξη για να περιγράψουμε το πως νιώθει ένας συνάνθρωπός μας με ψυχαναγκαστικά προβλήματα! Άβολα γιατί οι σκέψεις δεν τον αφήνουν σε ησυχία στην καθημερινότητά του και το άγχος από τα πάμπολλα προβλήματα, κυρίως στις μεγαλουπόλεις, είναι ο χειρότερος εχθρός που κάνει τη ζωή του ψυχαναγκαστικού βασανιστική.

   Τα άτομα αυτά λοιπόν, ζουν συνεχώς με ένα βάρος και επειδή πάντα έχουν άγχος, όλη τους η ζωή είναι ένα δράμα που περιμένουν να τελειώσει για να ησυχάσουν. Πολλοί δε, αγχώνονται υπερβολικά και για τη μετέπειτα ζωή - πως θα είναι κλπ., κάτι που είναι ένα επιπλέον άγχος. Καλό είναι να έχουμε τέτοιες ανησυχίες αλλά η υπερβολή πάντα βλάπτει.

 

   Μπορεί όλα αυτά να ακούγονται τραγικά αλλά είναι γεγονός ότι αυτό που θέλει ένας τέτοιος άνθρωπος είναι ο συνεχής έλεγχος όλων των πραγμάτων. Οτιδήποτε ξεφεύγει έξω από τον έλεγχό του και δεν πηγαίνει σύμφωνα με το πρόγραμμα που αυτός έχει ορίσει, του χαλάει τη διάθεση και τον αγχώνει. Αυτό είναι το βασικότερο πρόβλημα στο ΟCD! Aναφέρω ένα χαρακτηριστικό προσωπικό παράδειγμα: όταν μερικές φορές με έπαιρναν τηλέφωνο φίλοι το βράδυ για να βγούμε έξω ενώ δεν το είχαμε προγραμματίσει από πριν, πολλές φορές αρνιόμουν προφασιζόμενος διάφορες δικαιολογίες ενώ πραγματικά ήθελα να πιώ ένα ποτό μαζί τους αλλά το ότι όλη αυτή η διαδικασία θα με έβγαζε εκτός προγράμματος και πιθανόν να μου χάλαγε και τα σχέδια της επόμενης ημέρας (αφού θα κοιμόμουν λιγότερο ενώ είχα τόσες δουλειές να κάνω το πρωί) ήταν κάτι που δε μπορούσα να δεχθώ.
   Ο φόβος λοιπόν ότι ο έλεγχος χάνεται ή πρόκειται να χαθεί είναι ο μεγαλύτερος! Μάλιστα, αυτοί οι άνθρωποι έχουν μάθει να ζουν μαζί με το φόβο τους σε τέτοιο βαθμό που δε μπορούν να φανταστούν τη ζωή τους χωρίς αυτόν και βαθιά μέσα τους δε μπορούν να βρουν γαλήνη γιατί οι ψυχαναγκασμοί τους προκαλούν θυμό που εγκλωβίζεται και πολλές φορές μπορεί να εκδηλωθεί με ένα απότομο ξέσπασμα. 

   Σίγουρα ένας άνθρωπος που ελέγχει τους διακόπτες 20 φορές πριν βγει από το σπίτι του αισθάνεται εκνευρισμό μέσα του που κάνει αυτή την ανούσια πράξη αλλά από την άλλη, δε μπορεί να της αντισταθεί. Συνήθως τα άτομα αυτά έχουν υψηλό δείκτη ευφυίας (iq) και ενοχλούνται τα μάλα όταν μια κακή σκέψη τους ελέγχει. Μοιάζει σαν ένα δαίμονα που προσπαθούμε να τον ξορκίσουμε με τους ψυχανακασμούς μας.
  

   Το iq παίζει ρόλο, ναι. Ένας άνθρωπος με υψηλή νοημοσύνη που υπεραναλύει τα πράγματα είναι σωστός βασικά αλλά όταν μπαίνει το άγχος όμως, είναι εκρηκτικός συνδυασμός. Επίσης, η φύση της ασθένειας σε συνδυασμό με την υψηλή ευφυΐα, τους κάνει να κουράζονται εύκολα καθώς η όλη διεργασία είναι ιδιαίτερα ενεργοβόρα για τον εγκέφαλο που απασχολεί έτσι περισσότερα ενεργά τμήματα και "καίει" το διπλάσιο από το ενεργειακό απόθεμα που απαιτεί μια σκληρή χειρωνακτική εργασία.

 

   Ας δούμε πάλι ένα παράδειγμα: κάποιος ενώ οδηγούσε είδε στο δρόμο κάτι υγρά και αμέσως το μυαλό του σκέφτηκε τι μπορεί να είναι και αφού επεξεργάστηκε διάφορες ερμηνείες όπως λάδια μηχανής, υγρά φρένων κλπ. έβγαλε το συμπέρασμα ότι πιθανόν πρόκειται για υγρά μπαταρίας αυτοκινήτου που μάλιστα είναι όξινα. Θεώρησε χρέος του τότε να απομακρύνει τα επικίνδυνα υγρά από το οδόστρωμα για να μην γλιστρήσει κανείς και πέσει πάνω τους και πάθει σοβαρά εγκαύματα. Αν ήταν όντως υγρά μπαταρίας τότε το πρόβλημα έχει μια βάση αλλά και νερό σκέτο να ήταν πάλι η καλπάζουσα φαντασία του θα μπορούσε να του δημιουργήσει προβλήματα όπως ότι πρόκειται για ακάθαρτο νερό από ψυγείο αυτοκινήτου και αν το πιούν τα πουλιά θα ψοφήσουν και τρέχα γύρευε μετά... 
  Ο άνθρωπος αυτός λοιπόν, εκείνη τη στιγμή ανέπτυξε μια νέα φοβία για τα υγρά μπαταρίας που εκδηλώνονταν έντονα κάθε φορά που άκουγε σειρήνα! Τότε πετάγονταν αμέσως από το σπίτι του (όποια ώρα κι αν την άκουγε) κι έβγαινε στο δρόμο προσπαθώντας να εντοπίσει από που ερχόταν ο ήχος της σειρήνας και αμέσως έσπευδε στο σημείο να ελέγξει αν είχε γίνει κάποιο τροχαίο ατύχημα και μήπως είχαν χυθεί υγρά μπαταρίας που είχε χρέος να απομακρύνει - αυτός ήταν ο καταναγκασμός του.

Βλέπουμε λοιπόν πως ανα πάσα στιγμή το OCD δημιουργεί δραματικές αλλαγές στην ποιότητα ζωής ενός ανθρώπου και όπως είπε κάποιος: «Αν η ελευθερία του πνεύματος είναι η ικανότητα να κατευθύνεις τον τρόπο σκέψης σου, να διατυπώνεις τις λειτουργίες της και να επιλέγεις το περιεχόμενό της, τότε ο ψυχαναγκασμός είναι η χειρότερη φυλακή του πνεύματος!». 

 

   Με όλα αυτά, γίνεται λοιπόν αντιληπτό ότι το κοινωνικό περιβάλλον του ασθενούς θα πρέπει να τον περιβάλλει με αγάπη και να έχει υπομονή για να τον στηρίζει. Οι ψυχαναγκαστικοί είναι ιδιαίτερα χαρισματικοί και όταν είναι καλά μπορούν να δώσουν πάρα πολλά και η στυγνή πραγματικότητα είναι ότι μόνο ένας ομοιοπαθής μπορεί να καταλάβει το δράμα τους! Ποτέ όμως μην μπείτε στο τριπάκι να χαρακτηρίσετε κάποιον με κάποια ιδιότητα λόγω μιας τέτοιας νόσου γιατί είναι μεγάλος ανασταλτικός παράγοντας. Εξάλλου, η κοινωνία προχωράει μπροστά όταν δεν κολλάμε ταμπέλες ο ένας στον άλλον πιστεύοντας δυνατά ότι η δυνατότητα της αλλαγής προς το καλύτερο είναι θεμελιώδες δικαίωμα και υποχρέωση που μας χαρακτηρίζει σαν ανώτερη ύπαρξη.